Banyak pihak, terutama ‘orang politik’, sering
bercakap tentang kepimpinan.
Dengan sebab itu, sering berkumandang bicara
tentang ciri-ciri pemimpin yang berkualiti.
Atau tentang keperluan melatih
pemimpin-pemimpin pelapis. Juga berkenaan pertalian erat antara kepimpinan yang
berwibawa dan kemakmuran yang dikecapi hari ini.
Bicara tentang kepimpinan juga wujud dalam bentuk
kursus-kursus kepimpinan yang sering dianjurkan.
Dominasi 'bicara tentang kepimpinan' di pentas
pemikiran masyarakat, telah menyebabkan fokus mereka tertumpu sepenuhnya kepada
soal kepimpinan.
Keadaan ini adalah ‘tanah yang subur’ bagi
pertumbuhan satu pemikiran yang melihat, baik buruk sesebuah negara atau
masyarakat, bergantung sepenuhnya kepada pemimpin dan kepimpinan.
Pemikiran ini menyebabkan sesebuah komuniti, tidak
memandang pengikut atau rakyat jelata, sebagai salah satu kuasa yang penting,
yang menjadi pelengkap kepada kepimpinan dalam menjayakan agenda bersama.
Pemikiran 'satu lorong' ini berkesudahan dengan
pembenihan satu sikap yang menyerahkan segala urusan kepada pemimpin, sementara
rakyat hanya menunggu hasil dan natijah yang baik, hasil kerja keras
pemimpin yang diangkat.
Dominasi bicara kepimpinan ini secara tidak
langsung menjadikan wacana tentang kepimpinan, pincang dan tidak seimbang.
Elemen
kepimpinan
Realitinya, kepemimpinan melibatkan tiga elemen
yang saling berkait, iaitu pemimpin, pengikut dan persekitaran.
Ketiga-tiga elemen inilah akan menentukan daya
kepimpinan seseorang pemimpin.
Fungsi kepimpinan ialah mengeksploitasi
persekitaran bagi menghasilkan kemakmuran negara.
Ia hanya akan berfungsi dan bergerak, apabila
pemimpin dan pengikut berperanan secara saling melengkapi, untuk memanfaatkan
persekitaran demi mencetuskan kemakmuran negara.
Sesebuah kepimpinan akan gagal memanfaatkan
persekitaran yang ada bagi kebaikan negara, andai elemen pemimpin dan pengikut
tidak bergerak secara bergandingan, atau salah satunya tidak berfungsi.
Secara tidak langsung, fakta ini adalah pembetulan
kepada pemikiran yang cenderung mengaitkan kemakmuran sesebuah negara, hanya
dengan pemimpin yang baik.
Hakikatnya, peranan rakyat dalam melonjakkan
kepimpinan, sehingga berupaya mencetuskan kemakmuran negara, tidak boleh
dikesampingkan.
Keperluan sesebuah masyarakat kepada gandingan
pemimpin yang berkualiti dan pengikut yang bermutu, telah lama diungkapkan oleh
Syaidina Ali karramallahu wajhah.
Sejarah merakamkan suasana ketidaktentuan yang
menyelubungi zaman pemerintahan beliau, yang merupakan khalifah yang keempat
selepas Rasulullah SAW.
Suasana hampir serupa turut mewarnai zaman
pemerintahan khalifah sebelumnya, iaitu Syaidina Uthman r.a.
Dari sudut ketenteraman, era pemerintahan dua
khalifah ini, jauh berbeza dengan zaman khalifah pertama dan kedua, iaitu
Syaidina Abu Bakar r.a dan Syaidina Umar r.a.
Ubaydah al-Salmani adalah seorang ulama. Beliau
memeluk Islam sebelum kewafatan Nabi SAW, namun tidak berpeluang bertemu
Baginda SAW.
Dalam kitab Sirajul
Muluk, karangan Abu Bakar al-Turtusi, dicatatkan bahawa Ubaydah al-Salmani
bertanya Syaidina Ali r.a. :
Terjemahan : Wahai Amirul Mu'minin, apa halnya
[Syaidina] Abu Bakar [r.a] dan [Syaidina] Umar [r.a], orang ramai tunduk [dan
taat] kepada mereka berdua. [Manakala] dunia [di zaman pemerintahan mereka]
lebih sempit daripada [kadar] sejengkal, tetapi telah menjadi luas.
[Manakala] Tuan dan [Syaidina] Uthman [r.a] telah
memegang [jawatan] khalifah, tetapi mereka (orang ramai) tidak tunduk [dan
taat] kepad Tuan berdua. Dunia yang telah luas, telah menjadi sempit lebih
daripada sejengkal?
Lantas [Syaidina Ali r.a] menjawab, "[semua
ini berlaku] kerana rakyat [Syaidina] Abu Bakar [r.a] dan [Syaidina] Umar
[r.a], mereka [semua] adalah [orang-orang] seperti ku dan [seperti Syaidina]
Uthman [r.a], [sedangkan] rakyatku pada hari ini [adalah orang-orang] sepertimu
dan seumpamamu.
Mesej ucapan Syaidina Ali r.a adalah jelas.
Pemimpin yang baik semata-mata, belum memadai. Ia memerlukan gandingan
pengikut-pengikut yang baik.
Disamping kepimpinan, kita juga perlukan
'kepengikutan'...
No comments:
Post a Comment