Suami isteri di berlainan negara & cara membayar zakat fitrah

Bila suami dan isteri berada di dua negara berbeza, persoalan berkaitan zakat fitrah mungkin berbangkit.

Jika si suami berada di Malaysia, manakala si isteri pula berada di Amerika sebagai contoh, bagaimanakah si suami membayar zakat fitrah si isteri?

Adakah zakat fitrah dibayar berdasarkan kadar zakat fitrah di Malaysia, atau berdasarkan kadar zakat fitrah di Amerika? 

Zakat fitrah yang dikeluarkan itu pula, adakah dibayar kepada amil zakat di Malaysia, atau amil zakat di Amerika?

Seperti biasa, persoalan ini akan ditinjau melalui jendela Mazhab Syafie.

Antara ulama Mazhab Syafie yang menyentuh soal ini, ialah Imam al-Mawardi dan Syaikh al-Bakri al-Dumyati.

Dalam karyanya,حاشية إعانة الطالبين Syaikh al-Bakri menyebut :

إذا اختلف بلدُ المؤدَى عنه وبلد المؤدِي بأن كان الرقيق أو الزوجة مثلا ببلد، والسيد أو الزوج ببلد آخر، صُرفتْ من غالب قوت بلد الرقيق أو الزوجة على مستحقي بلدَيْهما، لا بلد السيد أو الزوج.

Terjemahan : Jika negara 'orang yang dibayar [zakat] untuknya' (seperti isteri) berbeza dengan [negara] 'orang yang membayar' [zakat], iaitu hamba atau isteri sebagai contoh, [berada] di sebuah negara, dan tuan atau suami pula [berada] di sebuah negara lain, [maka] dibayar [zakat fitrah] dengan makanan ruji kebiasaan [di] negara si hamba atau isteri, [dan diagihkan] kepada orang-orang yang berhak [menerima zakat] di negara [tempat] kedua-duanya [berada], bukannya [berdasarkan] negara [tempat] tuan atau suami [berada].

Rumusan

Kenyataan Syaikh al-Bakri ini menyimpulkan-dalam kes suami (atau bapa) berada di negara yang berlainan dengan negara isterinya (atau anak)-seperti berikut :

1. Kadar zakat fitrah yang digunakan, ialah kadar zakat fitrah di negara di mana isterinya berada. 

Jika si suami berada di Malaysia, manakala si isteri pula di Amerika sebagai contoh, maka si suami membayar zakat fitrah isterinya itu, berdasarkan kadar zakat fitrah di Amerika, bukannya Malaysia; dan

2. Zakat fitrah yang dikeluarkan oleh si suami (yang berada di Malaysia)-mengikut kadar zakat fitrah Amerika itu (iaitu negara tempat isterinya berada)-hendaklah diserahkan kepada amil zakat di Amerika, atau diagihkan kepada mereka yang berhak menerima zakat di Amerika.

Bagi memenuhi tuntutan ini, si suami boleh mengirim wang zakat fitrah itu kepada isterinya di Amerika untuk diserahkan kepada amil di sana.

Zakat fitrah adalah zakat 'badan' atau zakat 'diri'. 

Justeru, logiknya ia dibayar berdasarkan kadar zakat fitrah tempat di mana 'badan' atau 'diri' itu berada, dan diagihkan kepada orang-orang yang berhak di tempat 'badan' atau 'diri' itu tinggal.

Wallahu a'lam